राष्ट्रीय शिक्षण धोरण-२०२० आणि सातत्यपूर्ण सर्वंकष मूल्यमापन learning outcomes 

राष्ट्रीय शिक्षण धोरण-२०२० आणि सातत्यपूर्ण सर्वंकष मूल्यमापन learning outcomes    १) NCERT, नवी दिल्ली व SCERT महाराष्ट्र, पुणे यांच्या मार्गदर्शक सूचनांनुसार प्रचलित मूल्यमापन प्रक्रियेमध्ये योग्य बदल करण्याची पार्श्वभूमी सांगतात. २) अध्ययन निष्पत्ती, राष्ट्रीय शिक्षण धोरण-२०२०, आपत्कालीन परिस्थितीच्या (जसे कोविड १९) निमित्ताने मूल्यमापन पद्धतीविषयी माहिती सांगतात. ३) विविध शिक्षण मंडळांच्या मूल्यमापन पद्धती, प्रचलित सातत्यपूर्ण सर्वंकष मूल्यमापन … Read more

निपुण भारत अभियान : ओळख learning outcomes 

निपुण भारत अभियान : ओळख learning outcomes    पार्श्वभूमी : गुणवत्ता सुधारण्यासाठी शिक्षण मंत्रालयाने धोरण आणि कार्यक्रम या दोन्ही स्तरावर अनेक पावले प्रकरण ११ उचलली आहेत. शालेय शिक्षणाच्या पायाभूत वर्षांमध्ये गुणवत्ता सुनिश्चित करण्यासाठी शिक्षण मंत्रालयाने दि. २६ ऑगस्ट २०१४ रोजी प्रारंभिक वाचन, आकलनासह लेखन आणि प्रारंभिक गणित यावर लक्ष केंद्रित करणारा ‘पढे भारत, बढे ‘भारत’ … Read more

समग्र प्रगती पत्रक learning outcomes (Holistic Progress Card)

समग्र प्रगती पत्रक learning outcomes (Holistic Progress Card) अध्ययन निष्पत्ती : • समग्र प्रगती पत्रकाची पार्श्वभूमी व गरज सांगतात. • समग्र प्रगती पत्रकात समाविष्ट घटक सांगतात. समग्र प्रगती पत्रक : संकल्पना अभ्यासक्रमामधील क्षेत्रे, ध्येये, क्षमता, अध्ययन निष्पत्तींच्या अनुषंगाने विदयार्थ्यांच्या मूल्यांकनाविषयी सर्वकष माहिती देणारा दस्तऐवज होय. समग्र प्रगती पत्रकाची निर्मिती करताना ३६०० दृष्टिकोनाचा अवलंब केला जाईल. … Read more

मूल्यमापनासाठी तंत्रज्ञानाचा एकात्मिक वापर learning outcomes

मूल्यमापनासाठी तंत्रज्ञानाचा एकात्मिक वापर learning outcomes   १) प्रस्तावना कोविड-१९ महामारीमुळे सर्व जग ठप्प झाले होते. जगातील अनेक देशांनी लॉकडाऊन लागू केले होते. त्याचा जनजीवनावर विपरीत परिणाम झाला. यास शिक्षणक्षेत्रही अपवाद ठरले नाही. मार्च २०२० पासून भारतातही संपूर्ण लॉकडाऊन झाले. या काळात राज्यातील सर्वच शाळा बंद करण्यात आल्या. परिणामी अध्ययन-अध्यापन व मूल्यमापनाची प्रक्रिया ठप्प झाली; … Read more

गुणवत्तापूर्ण मूल्यमापनाचे प्रश्न विकसित करणे learning outcomes (Developing Quality Assessment Items)

गुणवत्तापूर्ण मूल्यमापनाचे प्रश्न विकसित करणे learning outcomes (Developing Quality Assessment Items)   क्षमतेवर आधारित मूल्यमापन : जागतिक स्तरावर बदलत्या परिस्थितींशी अधिक संरेखित असलेल्या मूल्यमापन पद्धतींसाठी प्रयत्न करणे हे एक महत्त्वाचे; परंतु आव्हानात्मक कार्य आहे. शिक्षणाशी संबंधित दृष्टिकोनातून मूल्यमापनाची माहिती देणे आवश्यक आहे. शिक्षणाचा उद्देश हा विद्यार्थ्यांचा सर्वांगीण विकास करणे हा आहे. ज्यामुळे विदयार्थी त्याचे ज्ञान … Read more

मूल्यमापनाचे अभिलेखे learning outcomes

मूल्यमापनाचे अभिलेखे learning outcomes   मूल्यमापन ही अध्ययन व अध्यापनाच्या बरोबरीने चालणारी नियोजित क्रिया असल्याने मूल्यमापना अभिलेखे अद्ययावत असणे आवश्यक आहे. या अभिलेख्यांवरून वर्गशिक्षकांशिवाय इतर शिक्षक, पालक विदयार्थी व शिक्षण यंत्रणेतील इतर घटकांना सुरू असलेल्या अध्ययन-अध्यापन व मूल्यमापन प्रक्रिये मागोवा घेता येईल. मूल्यमापनाचे महत्त्वाचे अभिलेखे पुढीलप्रमाणे आहेत : • सातत्यपूर्ण सर्वंकष मूल्यमापन नोंदवही • विदयार्थी … Read more

मूल्यमापनाचे प्रकार व साधनतंत्रे learning outcomes

  मूल्यमापनाचे प्रकार व साधनतंत्रे learning outcomes   अध्ययन निष्पत्ती : सातत्यपूर्ण सर्वंकष मूल्यमापनातील साधनतंत्राच्या वापरातील बदल सांगतात. • शाळा आधारित मूल्यांकनाची संकल्पना व कार्यपद्धती स्पष्ट करतात. • क्षमता आधारित मूल्यांकनाची संकल्पना व कार्यपद्धती स्पष्ट करतात. • अध्ययन निष्पत्ती आधारित मूल्यमापन प्रक्रिया स्पष्ट करतात. सातत्यपूर्ण सर्वंकष मूल्यमापन : बालकांचा मोफत व सक्तीच्या शिक्षणाचा अधिकार अधिनियम … Read more

अध्ययन निष्पत्ती म्हणजे काय ? learning outcomes

अध्ययन निष्पत्ती म्हणजे काय ? learning outcomes   Learning outcomes अध्ययन निष्पत्ती आधारित अध्ययन-अध्यापन व मूल्यमापन अध्ययन निष्पत्ती : • अध्ययन निष्पत्ती ही संकल्पना स्पष्ट करतात. • दैनंदिन अध्ययन-अध्यापनात अध्ययन निष्पत्तीची गरज आणि महत्त्व सांगतात. • अध्ययन निष्पत्ती, अध्ययन अनुभव व मूल्यमापन यांचा परस्पर संबंध सांगतात. • अध्ययन निष्पत्तीनुसार सातत्यपूर्ण सर्वंकष मूल्यमापन साधनतंत्राचा वापर करतात. … Read more

अध्ययन प्रक्रियेचे व्यवस्थापन काय आहे ? learning outcomes (Management of Learning Intervention)

 अध्ययन प्रक्रियेचे व्यवस्थापन काय आहे ? learning outcomes (Management of Learning Intervention)   जगातील प्रत्येक मुलाला जागतिक दर्जाचे शिक्षण मिळावे, यासाठी शिक्षण विभाग कार्यरत आहे. जागतिक दर्जाचे शिक्षण देणाऱ्या शाळा व वर्ग विकसित होणे गरजेचे आहे. भविष्यवेधी शिक्षणाचे चार आयाम आहेत. या चार आयामांची पूर्तता करणाऱ्या शिक्षण प्रक्रियेला जागतिक दर्जाचे भविष्यवेधी शिक्षण म्हणता येईल. १) … Read more

अध्ययन स्तर, अध्ययन निष्पत्ती व एकविसाव्या शतकासाठीची कौशल्ये learning outcomes 

 अध्ययन स्तर, अध्ययन निष्पत्ती व एकविसाव्या शतकासाठीची कौशल्ये learning outcomes   आपल्या वर्गामध्ये सर्वसाधारणपणे तीन स्तरात/पातळीवर विद्यार्थी आढळतात. अध्ययन गती कमी असणारी मुले, अध्ययन गती मध्यम असणारी मुले आणि अध्ययन गती जास्त असणारी मुले. याचे वर्गीकरण आपण मूल्यांकन पद्धतीनुसार पुढीलप्रमाणे करू शकतो. 1) ASER पातळीवरील मुले 2) NAS पातळीवरील मुले 3) PISA पातळीवरील मुले 1) … Read more

कामाचे टप्पे किंवा प्राधान्यक्रम learning outcomes

कामाचे टप्पे किंवा प्राधान्यक्रम learning outcomes   जागतिक दर्जाची शाळा करायचे म्हटले की, वेगवेगळ्या गोष्टी डोळ्यांसमोर येऊ लागतात. त्यामध्ये आकर्षित करणाऱ्या परंतु खर्चीक बाबी अधिक असतात. सदयःस्थितीत वाबळेवाडीच्या शाळेला खूप लोक भेट देतात. भेट दिल्यानंतर प्रत्येकाच्या मनात आपण जागतिक दर्जाची तशी शाळा करावी असा विचार येतो. खूप उत्साह संचारतो आणि कामास सुरुवातही होते, परंतु असे … Read more

शिक्षक आणि मनुष्य म्हणून स्वतःला समजून घेऊ learning outcomes 

शिक्षक आणि मनुष्य म्हणून स्वतःला समजून घेऊ learning outcomes    बदलाचा हा नवीन सिद्धांत आहे. प्रत्येक माणसाला आयुष्यात यश मिळवायचे असते आणि यश मिळवून समाधानी व्हायचे आहे. फरक एवढाच असू शकतो की, लोक त्यांच्या यशाची व्याख्या वेगवेगळ्या पद्धतीने करतात. हे लेखन हे स्पष्ट करण्याचा प्रयत्न करेल की, मानवाच्या यशाची व्याख्या वेगळी असू शकत नाही आणि … Read more