*एकदा एक राजा शिकारीला गेला होता आणि त्याच्या बाणाने एका वनवासीयाचा मुलगा मरण पावला. मुलाची आई विधवा होती आणि हा मुलगा तिचा एकमेव आधार होता. रडत रडत विधवा न्यायाधीशाकडे गेली आणि त्याच्याकडे तक्रार केली.*
*राजाच्या बाणाने बालकाचा मृत्यू झाल्याचे न्यायाधीशाला कळले तेव्हा न्याय कसा करावा हे त्याला समजले नाही. त्याने विधवेच्या बाजूने निर्णय दिला तर राजाला शिक्षा भोगावी लागणार होती. त्याने विधवेवर अन्याय केला तर देवाला तो काय उत्तर देईल?*
*खूप विचारविनिमय केल्यानंतर त्यांनी तक्रार ऐकण्यास होकार दिला. त्याने दुसऱ्या दिवशी विधवेला कोर्टात बोलावले. विधवेची तक्रार ऐकून राजाला दरबारात बोलावणे आवश्यक होते, ही माहिती तो दूताद्वारे राजापर्यंत पोहोचवू शकला असता. त्याने आपल्या एका सहाय्यकाला राजाकडे पाठवले आणि त्यांना दरबारात हजर राहण्यास सांगितले.*
*सहाय्यकाने हिंमत एकवटली आणि न्यायाधीशाचा निरोप राजापर्यंत पोहोचवायला गेला. तो हात जोडून राजासमोर हजर झाला आणि न्यायाधीशाचा निरोप दिला.*
*राजाने सांगितले की तो दुसऱ्या दिवशी नक्कीच दरबारात हजर होईल.*
*दुसऱ्या दिवशी सकाळी राजा न्यायाधीशांच्या दरबारात हजर झाला. निघताना काहीतरी विचार करून त्याने तलवार कपड्याखाली लपवून ठेवली.तलवार दरबारात घेवून गेले.*
न्यायाधीशांच्या कोर्टात गर्दी होती. हा निर्णय ऐकण्यासाठी लांबून लोक आले होते. जेव्हा राजा दरबारात आला तेव्हा सर्वजण त्याच्या आदरात उभे राहिले पण न्यायाधीश आपल्या जागेवर बसून राहिले आणि उभे राहिले नाही. त्याने विधवेला हाक मारली आणि ती आत आली. न्यायमूर्तींनी त्यांना तक्रार दाखल करण्यास सांगितले.
विधवेने आपल्या मुलाच्या मृत्यूची कहाणी सर्वांसमोर सांगितली.*
आता न्यायाधीश राजाला म्हणाले – महाराज ! हा विधवेचा मुलगा तुझ्या बाणाने मारला गेला आहे. त्याच्या हत्येचा तुमच्यावर आरोप आहे. हे विधवेचे नुकसान कोणत्याही परिस्थितीत भरून काढता येणार नाही. मी आदेश देतो की कोणत्याही परिस्थितीत नुकसान भरपाई द्यावी.
राजाने विधवेची माफी मागितली आणि म्हणाला – “मी तुझे नुकसान भरून काढू शकत नाही; पण त्याची भरपाई म्हणून मी तुझी पुत्रवत सेवा करण्याचे वचन देतो.
*आणि मी आयुष्यभर तुमच्या कुटुंबाचा सर्व खर्च उचलण्याची जबाबदारी घेतो जेणेकरून तुम्ही तुमचे आयुष्य आनंदाने व्यतीत करू शकता*”
विधवेने होकार दिला. न्यायाधीश आपल्या जागेवरून उभे राहिले आणि त्यांनी आपली जागा राजासाठी रिकामी केली.
*राजा म्हणाला – “न्यायाधीश! निर्णयात तू माझी बाजू घेतली असती तर मी तलवारीने तुझी मान कापली असती, असे म्हणत त्यांनी कपड्यात लपवलेली तलवार काढून सर्वांना दाखवली.*
*न्यायाधीशांनी डोके टेकवले आणि म्हणाले – महाराज! जर तुम्ही माझ्या आदेशाचे पालन करण्यात थोडासाही संकोच केला असता तर मी तुम्हाला हंटर ने त्वचा सोलून काढली असती.*
*असे बोलून त्याने आपल्या कपड्यांमधून एक चामड्याचा हंटर काढला आणि समोर ठेवला*
*न्यायाधीशाच्या बोलण्याने राजाला खूप आनंद झाला आणि त्याने त्याला आपल्या मिठीत घेतले*
*मित्रांनो, राजा आणि न्यायाधीशाची व्यक्तिरेखा किती नि:पक्षपातीपणे कथेतून दाखवण्यात आली आहे. आजचा काळ असो वा कालचा काळ असो किंवा कालचा काळ असो… माणसाचे चारित्र्य नेहमी सरळ आणि साधे असले पाहिजे*…
पण आजच्या काळात लोकांना प्रत्येक कामात स्वतःच्या स्वार्थाचा फायदा घ्यावा लागतो… बहुतेक लोक फक्त स्वतःच्या स्वार्थासाठीच काम करतात आणि त्यासाठी ते अनेक प्रकारचे डावपेच अवलंबतात, त्यातूनच धूर्तपणा, स्वार्थ, फसवणूक इ. किंबहुना, त्याला त्याच्या बाजूने न्यायही मिळतो.
*बोध*
*एक गोष्ट नेहमी लक्षात ठेवली पाहिजे की कोणी कितीही स्वतःला वाचवण्याचा प्रयत्न केला तरी देवाच्या दरबारात कोणाचाच उद्धार होऊ शकत नाही*
*************************
