भारतरत्न डॉक्टर बाबासाहेब आंबेडकर यांचा जीवन प्रवास आणि महत्त्वाच्या सनावळ्या bharatratna do. babasaheb ambedkar jayanti
१. १४ एप्रिलइ.स.१८९१मध्यप्रदेशातील ‘महू’ गावी जन्म.
२. इ.स.१८९६आई, भिमाईचे निधन
३. ७ नोव्हेंबरइ.स.१९०० साताऱ्याच्या सरकारी शाळेत (आजचे प्रतापसिंह हायस्कूल) प्रवेश
४. नोव्हेंबरइ.स.१९०४इयत्ता ४ थी उतीर्ण. डिसेंबरइ.स. १९०४एलफिन्स्टन हायस्कूलमध्ये प्रवेश
५. एप्रिलइ.स.१९०६९ वर्षीय रमाबाई यांच्याशी विवाह.
६. इ.स.१९०७मॅट्रिक परीक्षा, ७५० पैकी ३८२ गुणांनी पास केली. (तेव्हाचे हे प्रचंड गुण होते) केळुस्कर गुरूजींकडून “भगवान बुद्धांचे चरित्र” vec xi पुस्तक भेट.
७. ३ जानेवारीइ.स.१९०८एलफिन्स्टन महाविद्यालयात (मुंबई विद्यापीठ) प्रवेशइ.स. १९०८”भगवान
बुद्धांचे चरित्र” हे पुस्तक वाचून बौद्ध धर्माकडे पहिल्यांदा आकर्षीत
८. ८ एप्रिलइ.स. १९०८रमाबाईंशी विवाह.
९. १२ डिसेंबरइ.स.१९१२मुलगा यशवंत यांचा जन्म झाला.
१०. जानेवारीइ.स. १९१३बी.ए. ची परीक्षा मुंबई विद्यापीठातून पास झाले. (पर्शियन आणि इंग्रजी हे विषय) २ फेब्रुवारीइ.स. १९१३ वडील रामजी आंबेडकर यांचे निधन
११. एप्रिलइ.स.१९१३ बडोदा नरेश सयाजीराव गायकवाड यांनी अमेरीकेत उच्च शिक्षण घेण्यासाठी
बाबासाहेबांची निवड केली २० जुलैइ.स. १९१३न्यूयार्क शहरातील कोलंबिया विद्यापीठामध्ये
प्रवेशइ.स. १९१४अमेरीकेत लाला लजपतराय यांचेशी भेट
१२. २ जूनइ.स.१९१५” प्राचीन भारतीय व्यापार” हा प्रबंध लिहून एम.ए. ची पदवी मिळवली. प्रमुख विषय
अर्थशास्त्र होता समाजशास्त्र, इतिहास, तत्त्वज्ञान, मानववंशशास्त्र व राज्यशास्त्र हे अन्य विषय
१३. जूनइ.स.१९१६डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांचा “नॅशनल डेव्हिडेंट ऑफ इंडिया – अ हिस्टॉरिकल अँन्ड
अॅनॅलिटिकल स्टडी ” हा प्रबंध कोलंबिया विद्यापीठ ने स्वीकारून पीएच.डी. पदवी प्रदान केली व पुढे ते लंडनला पुढील अभ्यासाकरिता रवाना झाले. ९ मेइ.स. १९१९प्रा. गोल्डनवाईजर यांच्या
मानववंशशास्त्र सेमिनार मध्ये कास्ट इन इंडिया हा वैचारिक प्रबंध वाचला
१४. ऑक्टोबरइ.स. १९१६अर्थशास्त्रच्या अभ्यासासाठी डॉ. आंबेडकरांना “लंडन स्कूल ऑफ
इकॉनॉमिक्स अॅन्ड पोलिटिकल सायन्स” या संस्थेत प्रवेश मिळाला. ११ नोव्हेंबरइ.स.
१९१६कायद्याच्या अभ्यासासाठी ग्रेज इन, लंडनमध्ये प्रवेश.
१५. जून इ.स. १९१७ लंडनहून एम.एस्सी. (अर्थशास्त्र) या पदवीचा अभ्यास अपूर्ण ठेवून भारतात परतले, त्यांची शिष्यवृत्ती थांबवली होती. कारण बडोदा संस्थानाने
१६. सप्टेंबरइ.स.१९१७बडोदा संस्थानाला
दिलेल्या हमीपत्रानुसार त्या राज्याची सेवा करण्यासाठी बडोद्याला गेले.
१७. इ.स.१९१८साऊथ बॅरो कमिशनपुढे साक्ष
१८. १० नोव्हेंबरइ.स. १९१८ मुंबईतील सिडनहॅम महाविद्यालयात प्राध्यापक पदावर रुजू, (विषय- राजकीय अर्थशास्त्र). १६ जानेवारीइ.स. १९१९’महार’ या टोपन नावाने दि टाईम्स ऑफ इंडिया मध्ये लिखान, “स्वराज्य जेवढा ब्राह्मणांचा जन्मसिद्ध हक्क आहे तेवढाच दलितांचा ही आहे”
१९. ३१ जानेवारीइ.स. १९२० साप्ताहिक मूकनायक सुरू केले
२०. मार्च २१इ.स. १९२० माणगाव, कोल्हापूर राज्य येथे शाहू महाराज यांच्या अध्यक्षपदी असलेल्या
अस्पृश्य परिषदेत भाषण२१. मेइ.स. १९२०शाहू महाराज यांच्या अध्यक्षतेखाली नागपुरात भरलेल्या
अस्पृश्यांच्या पहिल्या अखिल भारतीय परिषदेला उपस्थित राहिले.५ जुलैइ.स. १९२०उच्च
शिक्षणासाठी लंडनला प्रयाणइ.स. १९२०बर्टाड रसेल यांनी “प्रिन्सिपल ऑफ सोशल रिकन्स्ट्रकशन”
या विषयांवर चर्चेसाठी निमंत्रित केले. एप्रिल १९ २१ “भारतातील जिम्मेदार सरकारचे उत्तरदायित्व” या विषयावर विद्यार्थी संघटनेसमोर पेपर वाचला. त्यांचे विचार प्रो. हेरॉल्ड लास्की या शिक्षकांना क्रांतिकारी वाटले.
२२. जूनइ.स.१९२१लंडन विद्यापीठाने त्यांना “प्रॉव्हिन्सी अल डीसेन्ट्रलायझेशन ऑफ इम्पेरीयल फायनान्स इन ब्रिटीश इंडिया” या प्रबंधाला एम.एस्सी. (अर्थशास्त्र) ही पदवी प्रदान केली. एप्रिलइ.स. १९२२उच्च शिक्षणासाठी जर्मनीतीलबॉन विद्यापीठामध्ये गेले. २८ जूनइ.स. १९२२ग्रेज इन विद्यापीठाने बार-अॅट-लॉ (बॅरिस्टर अॅट लॉ) पदवी प्रदान केली.
२३. ऑक्टोंबरइ.स. १९२२लंडन विद्यापीठात “दी प्रोब्लेम ऑफ रुपी” हा डी.एससी प्रबंध सादर केला.
२४. एप्रिलइ.स.१९२३ जर्मनीतील बॉन विद्यापीठातील उच्च अध्ययन पूर्ण केले व भारतात परतले.
२५. ऑगस्ट ४इ.स.१९२३बॉम्बे लेजिस्लेटीव्ह कौन्सिलने एस. के. बोले यांनी मांडलेला ठराव स्वीकारला, त्यानुसार अस्पृश्यांसाठी सार्वजनिक पाणवठे, विहिरी व धर्मशाळा वापरण्यास खुली करण्यात आली. नोव्हेंबरइ.स. १९२३लंडन विद्यापीठाने डी.एससी. प्रदान केली.
२६. जुलै २०इ.स.१९२४मुंबईत दामोदर हॉलमध्ये घेण्यात आलेल्या एका बैठकीत बहिष्कृत हितकारिणी सभा स्थापन केली, घोषवाक्य – शिका, संघटित व्हा, संघर्ष करा. ४ जानेवारीइ.स. १९२५उच्च शाळांत शिकणाऱ्या अस्पृश्य विद्यार्थ्यांसाठी सोलापुरमध्ये वसतिगृह सुरु केले. १५ डिसेंबरइ.स. १९२५हिल्ट यंग च्या अध्यक्षेसाठी आलेल्या रॉयल कमिशन समोर साक्ष दिली. डिसेंबरइ.स. १९२५
२७. जानेवारीइ.स.१९२७मुंबईच्या गव्हर्नरने बॉम्बे लेजिस्लेटीव्ह कौन्सिलवर नियुक्ती केली. १ जानेवारीइ.स. १९२७भिमा कोरेगांवच्या विजय स्तंभाला भेट दिली. महार सैनिकांना वंदन केले.
२८. २० मार्चइ.स.१९२७महाड सत्याग्रह
२९. एप्रिल ३इ.स.१९२७बहिष्कृत भारत नावाचे मराठी पाक्षिक सुरू केले. संपादकाची जबाबदारी त्यांनी स्वतःच स्वीकारली. ३ मेइ.स. १९२७कल्याण जवळील बदलापुर गावांत
३०. ऑगस्ट ४इ.स. १९२७महाड नगरपालिकेने इ.स. १९२४ साली स्वतःच पास केलेला ठराव रद्द केला. या ठरावाद्वारे नगरपालिकेने
चवदार तळे अस्पृशांसाठी खुले केल्याचे जाहीर केले होते.
३१. सप्टेंबरइ.स.१९२७समाज समता संघ स्थापन केला.
३२. ऑगस्टइ.स. १९२८ बहिष्कृत हितकारिणी सभेतर्फे सायमन कमिशनला एक मागण्याचा खलिता सादर केला व त्यात डीस्प्रेड क्लासेसला संयुक्त मतदार संघ आणि राखीव जागांची मागणी केली.
३३. ३ मार्चइ.स. १९३० नाशिक येथील काळाराम मंदिरात प्रवेश करण्यासाठी डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांच्या नेतृत्वाखाली सत्याग्रहाचा आरंभ झाला. हे आंदोलन ऑक्टोबर इ.स. १९३५ पर्यंत सुरु राहिले.
३४. १७ ते २१ नोव्हेंबरइ.स. १९३०लंडन येथे भरलेल्या पहिल्या गोलमेज परिषदेत प्रभावी भाषणे केली. भारतीय अस्पृश्याच्या हक्काचे रक्षण करणारा खलिता तेथे सादर केला.
३५ ऑगस्ट १४इ.स. १९३१मणिभवन मलबार हिल येथे आंबेडकर- गांधी भेट.
३६. २० ऑगस्टइ.स. १९३२ भारतातल्या जातीय प्रश्नावर ब्रिटीश प्रधानमंत्री यांनी निवडा जाहीर केला. ज्यात अस्पृशाना प्रांतिक विधानसभामध्ये वेगळ्या जागा आणि दोन मते देण्याचा हक्क मान्य केला.
३७. २४ सप्टेंबरइ.स.१९३२ पुणे करारावर डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांनी स्वाक्षरी केली.
३८. इ.स.१९३४परळ येथून दादरला राजगृह येथे राहण्यास गेले, कारण पुस्तकांसाठी जागा अपुरी पडत होती.
३९. मे २६इ.स.१९३५रमाई यांचे निधन
४०. जून १इ.स. १९३५डॉ. आंबेडकरांची मुंबईच्या शासकीय विधी महाविध्यालयाच्या प्राचार्य पदी नेमणूक.
४१ ऑक्टोबर १३इ.स. १९३५येवला, येथे धर्मांतराची घोषणा
४२ ऑगस्टइ.स. १९३६”स्वतंत्र मजूर पक्ष” नावाच्या राजकीय पक्षाची स्थापना केली.
४३ मार्च १८इ.स.१९३७मुंबई उच्च नायालयाने महाडच्या चवदार तळ्यातील पाणी भरण्याबाबतच्या, दीर्घकाळ रेंगाळलेल्या केसचा निकाल अस्पृशांच्या बाजूने दिला.
४४ डिसेंबरइ.स. १९४०थॉट्स ऑन पाकिस्तान हे पुस्तक प्रसिद्ध
४५ जुलै १८इ.स. १९४२ऑल इंडिया शेड्यूल कास्ट फेडरेशनची नागपूर येथे स्थापना.
४६ जुलै २०इ.स.१९४२व्हाइसरॉयच्या कार्यकारी मंडलावर मजूर खात्याच्या मंत्री म्हणून नेमणूक.
४७ जूनइ.स. १९४५ व्हॉट काँग्रेस अॅन्ड गांधी हॅव डन टू दी अनटचेबल” या ग्रंथाचे प्रकाशन
४८ जून २०इ.स.१९४५डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांनी मुंबईत दी पीपल्स एजुकेशन सोसायटी तर्फे सिद्धार्थ महाविद्यालयाची स्थापना केली.
४९ ऑक्टोबरइ.स.१९४६”हू वेअर दी शुद्राज” या ग्रंथाचे प्रकाशन.
डॉ. आंबेडकर बंगालमधून घटनासमितीवर निवडून गेले.
५० ऑगस्ट २९इ.स. १९४७स्वतंत्र भारताच्या राज्यघटनेचे लेखन करण्यासाठी “मसुदा समितीच्या” अध्यक्षपदी नियुक्ती ५१ फेब्रुवारीइ.स. १९४८घटनेच्या मसुद्याचे लेखन पूर्ण.
५२ एप्रिल १५इ.स.१९४८डॉ. शारदा कबीर यांच्याशी नवी दिल्ली येथे विवाह.
५३ नोव्हेंबर ४इ.स.१९४८डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांनी घटना समितीपुढे घटनेचा मसुदा सादर केला.
५४ सप्टेंबर १इ.स.१९५० मिलिंद महाविद्यालय औरंगाबाद ची कोनशीला डॉ. राजेंद्र प्रसाद यांच्या हस्ते बसवण्यात आली.
५५ फेब्रुवारी ५इ.स.१९५१भारतीय संसदेपुढे हिंदू कोड बील मांडले.
५६ जुलैइ.स.१९५१भारतीय बुद्ध जनसंघ या संस्थेची स्थापना
५७ सप्टेंबर २७इ.स.१९५१मंत्रीमंडळातील पदाचा राजीनामा, मुंबई राज्यातून राज्यसभेवर निवड.
५८ जून ५इ.स.१९५२कोलंबिया विद्यापीठाने डॉक्टर ऑफ लॉ (एल एल डी) ही पदवी प्रदान केली.
५९ जानेवारी १२इ.स. १९५३ हैदराबाद येथील उस्मानिया विद्यापीठाने डॉक्टर ऑफ लिटरेचर (डी. लिट) ही पदवी प्रदान केली.
६० डिसेंबरइ.स.१९५४ब्रम्हदेशातील रंगून येथे भरलेल्या तिसऱ्या आंतरराष्ट्रीय बौद्ध परिषदेत सहभाग.
६१ मेइ.स.१९५६ बुद्धिस्ट सोसायटी ऑफ इंडियाची मुंबईत स्थापना. प्रबुद्ध भारत हे साप्ताहिक सुरु केले
६२ जूनइ.स.१९५६पीपल्स एजुकेशन सोसायटीने मुंबईत सिद्धार्थ विधी महाविद्यालय सुरु केले.
६३ ऑक्टोबर १४इ.स. १९५६नागपूर येथे महास्थवीर चन्द्रमणी यांच्या कडून बौद्ध धम्म दीक्षा; बौद्ध धम्म स्विकार केला.
६४ ऑक्टोबर १५इ.स. १९५६डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांनी आपल्या लाखो अनुयायांना नागपूर येथे बुद्ध धम्माची दीक्षा दिली.
६५ नोव्हेंबरइ.स.१९५६नेपाल येथील काठमांडू येथे भरलेल्या जागतिक बौद्ध परिषदेत भाग घेतला. तेथे बुद्ध व कार्ल मार्क्स या विषयावर भाषण केले.
६६ डिसेंबर ६इ.स.१९५६नवी दिल्ली येथे अलीपूर रोड निवास्थानी डॉ. आंबेडकरांचे महापरिनिर्वाण