काही वर्षांपूर्वी जंगलात नील नावाची एक अतिशय हुशार मांजर राहात होती. प्रत्येकाला त्याच्याकडून ज्ञान मिळवायचे होते. जंगलातले सगळे प्राणी त्या मांजरीला आंटी म्हणायचे. त्या मांजर मावशीकडे काही प्राणीही अभ्यासाला जात असत.
एके दिवशी एक सिंह मांजरीकडे आला. तो म्हणाला, “मलाही तुमच्याकडून शिक्षण हवे आहे. मला तुमचा विद्यार्थी व्हायचे आहे आणि तुमच्याकडून सर्व काही शिकायचे आहे, जेणेकरून मला आयुष्यात कोणतीही अडचण येऊ नये.”
थोडा वेळ विचार करून मांजर म्हणाली, “ठीक आहे, तू उद्यापासून अभ्यासाला ये.”
दुसऱ्या दिवसापासून सिंह मांजर अभ्यासासाठी रोज मावशीच्या घरी येऊ लागली. एका महिन्यात सिंह इतका हुशार झाला की मांजर त्याला म्हणाली, “आता तू माझ्याकडून सर्व काही शिकला आहेस. उद्यापासून अभ्यासाला येण्याची गरज नाही. मला मिळालेल्या शिक्षणाच्या मदतीने तुम्ही तुमचे जीवन सहज जगू शकता.
सिंहाने विचारले, “तुम्ही खरे बोलत आहात का? “मला आता सर्वकाही समजले आहे, काय?”
मांजरीने उत्तर दिले, “होय, मला माहित असलेल्या सर्व गोष्टी मी तुला शिकवल्या आहेत.”
सिंह गर्जना करत म्हणाला, “मग हे ज्ञान आज तुझ्यावर का करून बघू नये. यावरून मला कळेल की मी किती ज्ञान मिळवले आहे.”
मावशी घाबरलेली मांजर म्हणाली, “मूर्ख, मी तुझी गुरू आहे. मी तुला शिकवले आहे, तू माझ्यावर असा हल्ला करू शकत नाहीस.
सिंहाने मांजराचे म्हणणे ऐकले नाही आणि तिच्यावर वार केला. जीव वाचवण्यासाठी मांजर वेगाने पळू लागली. धावत धावत ती झाडावर चढली.
मांजर झाडावर चढताना पाहून सिंह म्हणाला, “तू मला झाडावर चढायला शिकवले नाहीस. तू मला पूर्ण ज्ञान दिले नाहीस.”
झाडावर चढल्यावर सुटकेचा उसासा टाकत मांजर उत्तरले, “पहिल्या दिवसापासून माझा तुझ्यावर विश्वास नव्हता. मला माहीत होतं की तू माझ्याकडून शिकायला आला आहेस, पण तू माझ्या आयुष्यासाठी आपत्ती बनू शकतोस. म्हणूनच मी तुला झाडावर चढायला शिकवले नाही. हे ज्ञान जरी मी तुला दिले असते तरी आज तू मला मारले असतेस.”
चिडलेली मांजर पुढे म्हणाली, “आजनंतर तू कधीच माझ्यासमोर आला नाहीस. माझ्या नजरेतून निघून जा. जो शिष्य आपल्या गुरूचा आदर करू शकत नाही त्याची किंमत नाही.”
मावशी मांजर काय बोलली हे ऐकून सिंहालाही राग आला, पण मांजर झाडावर असल्याने तो काही करू शकला नाही. सिंह मनात रागाने गर्जना करत तेथून निघून गेला.
बोधकथेचे तात्पर्य
सिंह आणि मांजराच्या कथेतून मिळालेला धडा म्हणजे कोणावरही आंधळेपणाने विश्वास ठेवू नये. आयुष्यात प्रत्येकापासून सावध राहूनच तुम्ही स्वतःला सुरक्षित ठेवू शकता.
