बँका आपल्या जीवनाचा एक महत्त्वाचा भाग बनल्या आहेत. कोणत्याही प्रकारच्या पैशांच्या व्यवहारात आपण फक्त बँकांचाच आधार घेतो. बँका नसत्या तर काय झाले असते याचा विचार करूया? कोणत्याही देशातील उद्योगांच्या विकासासाठी भांडवल हे महत्त्वाचेmarathi essay nibandha साधन आहे. बँका नसत्या तर उद्योग सुरू करू इच्छिणाऱ्या लोकांना भांडवल कुठून मिळणार? भांडवलाअभावी उद्योगधंदे उभारता आले नाहीत आणि देश अविकसित अवस्थेत राहील.
आज सर्वत्र व्यापार-व्यापाराच्या जागतिकीकरणाचे वारे वाहत आहेत. हा जागतिक व्यापार सुरळीत होण्यासाठी बँकांकडून व्यवहारांची व्यवस्था असणे आवश्यक आहे. बँका नसत्या तर परकीय व्यापारासाठी marathi essay nibandha भांडवलाची व्यवस्था कोण करणार? बँकांच्या अनुपस्थितीत, जगभरातील व्यापार केवळ कल्पनाच राहिला असता आणि सर्व देश ■
अलिप्त असती । प्रत्येक देशाची स्वतःची चलन व्यवस्था असते. परकीय व्यापाराच्या संदर्भात, कोणत्याही देशाला वेगवेगळ्या देशांच्या चलनांचे मूल्य स्वतःच्या चलनात रूपांतरित करावे लागते. हे काम फक्त बँकाच करू शकतात. जर बँका नसतील तर परकीय चलनाची देवाणघेवाण आणि त्याचे
किंमत कोण स्थिर करते? विनिमय दर आणि किंमत स्थिरीकरणाच्या अनुपस्थितीत
परकीय व्यापार ठप्प झाला असता. marathi essay nibandha स्वातंत्र्यानंतर जेव्हा आपल्या शेतकऱ्यांनी शास्त्रोक्त पद्धतीने शेतीचे तंत्र स्वीकारले तेव्हा आपण अन्नधान्य उत्पादनात स्वयंपूर्ण झालो. परंतु ही उत्पादन वाढ कायम ठेवण्यासाठी रासायनिक खते, सुधारित बियाणे, कीटकनाशके इत्यादींचा मोठ्या प्रमाणात वापर करणे आवश्यक आहे. या देशातील शेतकरी ते विकत घेण्यासाठी बँकांकडून कर्ज घेतात. बँका नसत्या तर शेतकऱ्यांना सोप्या अटींवर कर्ज कोण देणार? बँकांच्या अनुपस्थितीत ‘हरितक्रांती’ अशक्य झाली असती आणि भारतीय शेतकरी
सावकार सावकारांच्या तावडीत अडकून राहतो. स्वातंत्र्य मिळाल्यानंतर आपल्या देशाच्या सरकारने देशाच्या विकासाच्या उद्देशाने अनेक महत्त्वाच्या योजना सुरू केल्या आहेत. बँका नसत्या तर या योजना प्रत्यक्षात आणण्यासाठी सरकार आवश्यक भांडवल कसेmarathi essay nibandha उभे करू शकले असते? बँका नसत्या तर लोकांना त्यांची कमाई घरीच ठेवावी लागली असती. मग चोरी, दरोडे वाढतील आणि कायदा व सुव्यवस्था राबवणे कठीण होईल.
खरे तर बँका हा मानवी सभ्यतेच्या विकासाचा अविभाज्य भाग आहे. त्यामुळे ते अपरिहार्यपणे टिकून राहतील आणि विकसित होत राहतील.
